Криптография саласындағы халықаралық стандарттар

Авторы

  • Е. Айтхожаева Satbayev University, Қазақстан
  • Д. Ахметшәріпов Satbayev University, Қазақстан

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.51301/ce.2023.i3.01

Ключевые слова:

криптография, ақпаратты қорғау, халықаралық стандарттар

Аннотация

Деректерді шифрлау арқылы қорғау үшін математикалық алгоритмдер мен түрлендірулерді қолдана отырып, криптографиялық механизмдер бүгінгі күнге дейін ақпаратты қорғаудың сенімді және таптырмас әдістері болып табылады. Алайда, криптографиялық механизмдерді қолдану бойынша белгілі бір ережелер, талаптар мен ұсыныстар болмаса, шифрлауды жүзеге асыру ақпараттық қауіпсіздік қатерлерінен тиісті қорғауды қамтамасыз етпейді. Бұл мәселені шешу үшін криптография саласындағы халықаралық стандарттарға назар аудару қажет, онда ең жақсы техникалар, тәжірибелер және деректер қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша ұсыныстар жинақталған. Жұмыста криптография саласындағы халықаралық стандарттарды әзірлеумен және реттеумен айналысатын төрт ISO (ISO/IEC JTC 1/SC 27, ISO/IEC JTC 1/SC 29, ISO/IEC JTC 1/SC 6B ISO/TC 68/SC 2) техникалық комитеттеріне шолу жасалды. Осы комитеттер әзірлеген криптография саласындағы стандарттарға талдау жүргізілді. Криптография саласындағы қауіпсіздікті қамтамасыз ету тетіктерінің түрі бойынша халықаралық стандарттарды санаттау жүргізілді. Шифрлау механизмдері, аутентификация механизмдері, хэш функциялары, кілттерді басқару механизмдері, жай сандар мен бит генераторлары, криптографиялық модульдерге қойылатын талаптар сияқты алты негізгі санат анықталды. Санаттар бойынша қырық сегіз халықаралық стандарт талданды, оның ішінде қырық белсенді, ал сегізі әзірленуде. Әр санаттағы ең өзекті халықаралық стандарттардың мазмұны ашылды, олардың мақсаттары мен міндеттері көрсетілген. Қазақстан Республикасында қаралған халықаралық стандарттарды бейімдеу және үйлестіру мәселесі қозғалады, өйткені олар деректерді беру және сақтау кезінде олардың қауіпсіздігіне кепілдік беруде шешуші рөл атқарады.

Загрузки

Опубликован

2023-09-30

Как цитировать

Aitkhozhayeva, Y. ., & Akhmetsharipov, D. . (2023). Криптография саласындағы халықаралық стандарттар. Engineering Journal of Satbayev University, 1(3), 1–7. https://doi.org/10.51301/ce.2023.i3.01

Выпуск

Раздел

Сандық технологиялар және бағдарламалық шешімдер